تحلیل پهنهبندی گردشگری شبانه در شهر شیراز
محورهای موضوعی : مطالعات اجتماعی و گردشگری، جامعه شناسی گردشگری
آزاده عظیمی
1
*
,
مونا ارغوان
2
,
امین فرجی
3
1 - استادیار گروه مدیریت و اقتصاد دانشگده گردشگری دانشگاه تهران، تهران، ایران
2 - کارشناسی ارشد بازاریابی چهانگردی دانشگاه تهران، تهران، ایران
3 - دانشیار دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران.
کلید واژه: گردشگری, گردشگری شبانه, زندگی شبانه, پهنه بندی, شیراز ,
چکیده مقاله :
شیراز شهری با اقلیم گردشگری مناسب و ظرفیت‌های بی‌شمار گردشگری است و بیشترین مقبولیت را جهت احیای گردشگری شبانه دارد. بحث گردشگری شبانه با تاکید بر افزایش مدت زمان بازدید از جاذبه‌های شیراز مطرح شده است. پژوهش حاضر در نظر دارد به تحلیل پهنهبندی گردشگری شبانه در شهر شیراز بپردازد. اهداف این پژوهش عبارت‌اند از تحلیل و بررسی وضعیت گردشگری شهر شیراز، شناخت شاخص‌ها و ابعاد گردشگری شبانه و همچنین ترسیم سیمای فضایی و پهنه‌های بهینه گردشگری شبانه در شهر شیراز. این تحقیق کمی و از نظر جهت‌گیری تحقیق، کاربردی و از بعد هدف از نوع توصیفی-اکتشافی است. داده‌های تحقیق از روش‌های کتابخانه‌ای و میدانی جمع‌آوری گردیده و برای انجام این تحقیق از ابزار فیش‌برداری بهرهگرفته و بسته به ضرورت و تأمین گپ اطلاعاتی از دو ابزار پرسشنامه و نیز مشاهده استفاده گردید. جامعه آماری تحقیق شهر شیراز است. روش نمونه‌گیری تمام شماری و بهره‌گیری از خبرگان است. برای تحلیل اطلاعات و پهنهبندی از ابزار GIS استفاده شده است. نتایج مشتمل بر پهنهبندی گستره فضایی شهر شیراز است که مجموعه‌ای از بخش‌های مختلف چند منطقه شهر شیراز را شامل می‌شود. این مناطق عبارت است از منطقه 8 به طور کامل و قسمت‌هایی از بقیه مناطق یازدهگانه شهر شیراز. این محدودههای تدقیق شده بخش قابل توجهی از مرکز شهر شیراز را در بر میگیرد که به نحوی نیاز مبرم به توسعه گردشگری شبانه جهت پیشگیری از رخوت بخش مرکزی شهر را دارد.
Shiraz is a city known for its tourism-friendly climate and abundant tourist attractions, making it highly favorable for the revival of night tourism, which seeks to increase the duration of visits to Shiraz's attractions during nighttime. The current study sought to analyze the zoning of night tourism within the city of Shiraz, seeking to analyze and assess the tourism landscape, identify the componential elements and dimensions of night tourism, and portray the optimal areas for night tourism within the city. This applied descriptive-exploratory research adopts a quantitative approach, collecting its required data via library and field studies. Moreover, survey and observational tools, including a researcher-developed questionnaire were used when needed to fill informational gaps. The statistical population of the study comprised the city of Shiraz, and the required samples were collected using Comprehensive Enumeration and Expert opinion methods. Moreover, GIS tools were used to analyze the collected data and perform zoning. The results revealed the spatial zoning of Shiraz, encompassing various sectors across multiple regions of the city, including the entirety of 8th District 8 and parts of the other 11 districts of the city. The analyzed regions encapsulate a substantial area of central Shiraz, which urgently requires the development of night tourism to avoid stagnating.
Keywords
Tourism ,Night Tourism, Nightlife, Zoning, Shiraz
آزادارمکی، مرضیه (1400)، «احیاء زندگی شبانه در بافت فرسوده شهری خیابان لاله زار»، نشریه جامعه شناسی فرهنگ و هنر، دوره 3، شماره 2.
احمدی، محمدرضا و هوایی، فاطمه (1398). «مسیر خلاق گردشگری شهری (نمونه موردی: مسیر گردشگری شبانه شیراز)». چهارمین همایش بین¬المللی گردشگری، جغرافیا و محیط زیست پاک.
آنی زاده، علی (1397). «زندگی شبانه در فرهنگ مردم ایران». دو ماهنامه فرهنگ و ادبیات عامه، 6(21)، 73-98.
حسنی، علیرضا و هاشمی فدکی، الهه سادات (1392)، «ایجاد سرزندگی شبانه شهری با رویکرد طراحی فضاهای 42 ساعته نمونه موردی خیابان آزادشهر مشهد»، همایش ملی معماری، شهرسازی و توسعه پایدار با محوریت از معماری بومی تا شهر پایدار
شیخ بیگلو، رعنا و تبریزی، نازنین (1395). «توسعه گردشگری شبانه شهری در ایران تحلیل مقایسه‌ای شهرهای اصفهان، تبریز، شیراز، مشهد و یزد». فصلنامه برنامه‌ریزی منطقه‌ای، 6(24)، 45-58.
شیخ بیگلو، رعنا و سلطانی، زهرا (1398)، «مطلوبیت گردشگری شبانه شهری از دیدگاه گردشگران مطالعه موردی: گردشگران شهر شیراز»، گردشگری شهری دوره 6 بهار 1398 شماره 1.
سعیدی رضوانی، نوید و سین چی، پیروز (1385)، «راهبردهایی برای تحقق مفهوم شهرهای 24 ساعته»، همایش شهر برتر، طرح برتر
فتوت، اسماعیل (1398). «ارتقاء حیات شبانه در فضاهای شهری با رویکرد شهر 24 ساعته (نمونه موردی: محور عفیف آباد شیراز)». اولین همایش بین¬المللی و پنجمین همایش ملی معماری و شهر پایدار. دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی. دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی.
محمدپور، زهرا و درسخوان، رسول (1393). «ارتقاء تعاملات مردم در شهر 24 ساعته». کنگره بین¬المللی پایداری در معماری و شهرسازی، مصدر، دوبی.
مخلص، فرنوش (1401)، «گردشگری شبانه؛ اقدامی راهبردی یا نمایشی در مدیریت شهری؟»، مجلۀ گردشگری فرهنگ، 3(10)، 55 - 5.
نجفی پور، امیرعباس و ابراهیمی مجد، سارا (1398). «بررسی ظرفیت‌های توسعه گردشگری شبانه در ایران (مطالعه موردی: شیراز)». چهارمین کنگره بین¬المللی توسعه کشاورزی، منابع طبیعی، محیط زیست و گردشگری ایران، تبریز.
نهاوندی، الهام (1396). «حیات شبانه در شهرهای ایران و راهکارهایی برای بهبود آن». چهارمین کنفرانس بین¬المللی فناوری‌های نوین در مهندسی عمران، معماری و شهرسازی، تهران، ایران.
نیلی پور طباطبایی، نازنین (1393). «بازطراحی خیابان با تاکید بر زندگی شبانه (نمونه موردی: خیابان کمال اسماعیل اصفهان)». پایان‌نامه کارشناسی ارشد. گروه طراحی شهری. دانشکده هنر و معماری. دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد.
یوسفی، ابراهیم (1397). آمایش جاذبه‌های گردشگری شهری با تأکید بر گردشگری شب: مطالعه موردی مناطق 2 و 3 شهر شیراز. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی. دانشگاه شیراز.
Ahmadi, Mohammadreza and Ahaiy, Fatemeh (2018). The creative route of urban tourism (case example: night tourism route of Shiraz). The fourth international conference on tourism, geography, and clean environment (in Persian).
Anizadeh, Ali (2017). Nightlife in Iranian culture. Bimonthly Journal of Popular Culture and Literature, 6(21), 73-98 (in Persian).
ATCM & VisitEngland, (2012), The Evening &Night-Time Economy: Realising the potential for Destination Organisations, Queen Anne’s Gate Westminster, London.
Azadaramki, Marzieh (1400), the revival of nightlife in the worn-out urban context of Lalezar street, publication: Sociology of Culture and Art, Volume 3, Number 2. (in Persian).
Cao, X. (2008). The development of urban night tourism in China—A case study of Kaifeng. Commercial Research, 15, 35-49. #
Chatterton, P. & Hollands, R. (2003). Urban nightscapes: Youth cultures, pleasure spaces, and corporate power. Routledge, New York.
Eldridge, A. (2019). Strangers in the Night: Nightlife studies and new urban tourism. Journal of Policy Research in Tourism, Leisure and Events, 11(3), 422-435.
Fotovat, Ismail (2018). Improving nightlife in urban spaces with a 24-hour city approach (case example: Afif Abad Axis, Shiraz). The first international conference and the fifth national conference on architecture and sustainable city. Faculty of Architectural Engineering and Urban Planning. Shahid Rajaei Tarbiat University (in Persian).
Hall, T & Hubbard, P., (1996), The entrepreneurial city: new urban politics, new urban geographies?, Progress in Human Geography, 20,2, pp 153-174.
Hasani, Alireza and Hashemi Fadaki, Elahe Sadat (2012), creating urban nightlife with the approach of designing 42-hour spaces, a case study of Azadshahr Street, Mashhad, National Conference on Architecture, Urban Planning and Sustainable Development with a focus on native architecture to a sustainable city (in Persian).
Heath T, Stickland R, (1997), “The twenty-four-hour city concept”, in Safer City Centres: Reviving the Public Realm Eds Oc T, Tiesdell S, (Paul Chapman, London) pp 170–183.
Khorsand, R., Alalhesabi, M. & Kheyroddin, R. (2020). Redefining the concept of the 24-hour city and city nightlife for holy cities, with the use of Islamic instructions: A case study of the holy city of Karbala. IOP Conference Series: Materials Science and Engineering. 3rd International Conference on Engineering Sciences, Karbala, Iraq.
Leiper, N. (2004). Tourism management (3rd ed.). Pearson Education, Australia.
Mokhles, Farnoosh (1401), Night tourism; a strategic or demonstrative action in urban management? Farhang Tourism Magazine, 3(10), 5-55. (in Persian).
Mohammadpour, Zahra and Darskhwan, Rasool (2014). Improving people's interactions in the 24-hour city. International Congress of Sustainability in Architecture and Urban Planning, Masdar, Dubai. (in Persian).
Momenian, A. and Zekavat, M., (2012), Rehumanasing Urban Space for Night Activities with Particular Reference to Principal 24-hour Cities in Iran, Research Journal of Applied Sciences, Engineering and Technology 4(23): 5055-5062, 2012.
Nahavandi, Elham (2016). Nightlife in Iranian cities and ways to improve it. The 4th International Conference on New Technologies in Civil Engineering, Architecture and Urban Planning, Tehran, Iran (in Persian).
Najafipour, Amir Abbas and Ebrahimi Majed, Sara (2018). Investigating the development capacities of night tourism in Iran (case study: Shiraz). The 4th International Congress of Agricultural Development, Natural Resources, Environment and Tourism of Iran, Tabriz. (in Persian).
Nilipour Tabatabai, Nazanin (2013). Street redesign with an emphasis on nightlife (case example: Kamal Ismail Street, Isfahan). Master's thesis. Urban design group. College of Arts and Architecture. Islamic Azad University, Yazd branch. (in Persian).
Roberts, M. (2009). Planning, urban design, and the night-time city: Still at the margins? Criminology & Criminal Justice, 9(4), 487-506.
Roberts, M. & Eldridge, A. (2009). Planning the night-time city. Routledge, Abingdon.
Saeedi Rizvani, Navid and Sin Chi, Pirouz (2016), strategies to realize the concept of 24-hour cities, Top City Conference, Project Top. (in Persian).
Sheikh Biglo, Rana and Tabrizi, Nazanin (2015). The development of urban night tourism in Iran, a comparative analysis of the cities of Isfahan, Tabriz, Shiraz, Mashhad, and Yazd. Regional Planning Quarterly, 6(24), 45-58 (in Persian).
Sheikh Biglo, Rana and Soltani, Zahra (2018), the desirability of urban night tourism from the point of view of tourists, a case study: Shiraz city tourists, urban tourism, spring 6, 2018, number 1. (in Persian).
Song, H., Kim, M. & Park, C. (2020). Temporal distribution as a solution for over-tourism in night tourism: The case of Suwon Hwaseong in South Korea. Sustainability, 12(2182).
Wang, X., Hu, W., Park, K.S., Yuan, Q., and Chen, N., (2023), Examining residents’ support for night tourism: An application of the social exchange theory and emotional solidarity, Journal of Destination Marketing & Management, V.28.
Yijing, Z., Nan, C. & Ganghoan, J. (2016). A study of night tourism based on the tourist perceived value: Focused on Zigong Lantern Festival. Journal of Product Research, 34(6), 105-113.
Yousefi, Ibrahim (2017). Urban tourism attractions with an emphasis on night tourism: a case study of districts 2 and 3 of Shiraz city. Master's thesis. Faculty of Economics, Management, and Social Sciences. Shiraz University (in Persian).
Zhang, Rui; Chen, Sirong; Xu, Shaogui; Law, Rob and Mu Zhang (2022), Research on the Sustainable Development of Urban Night Tourism Economy: A Case Study of Shenzhen City, Front. Sustain. Cities 4:870697. Doi: 10.3389/frsc.2022.870697.