عوامل مؤثر بر رفتارطبیعتگردی دانشجویان دانشگاه‌های تهران و علم و فرهنگ
محورهای موضوعی : مطالعات اجتماعی و گردشگری، جامعه شناسی گردشگری
بهرام نکوئی صدری
1
,
سمانه توسلی
2
*
,
احمد پوراحمد
3
,
فاطمه فهرست
4
1 - علوم گردشگری
2 - دانشگاه علم و فرهنگ
3 - دانشگاه تهران
4 - دانشگاه علامه طباطبایی
کلید واژه: رفتار طبیعت‌گردی, نگرش‌دانشجویان, دانش محیط‌زیست,
چکیده مقاله :
این پژوهش به بررسی عوامل مؤثر بر رفتارهای دانشجویان می‌پردازد و این که چه عواملی و به چه میزان بر رفتارهای طبیعت‌گردی دانشجویان تأثیر می‌گذارد. جامعه آماری هدف، دانشجویان دو دانشگاه تهران و علم و فرهنگ در دو دسته از رشتههای مرتبط با طبیعت‌گردی و رشتههای غیرمرتبط با طبیعت‌گردی بوده، که با استفاده از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه انجام گرفته است.حجم نمونه در این پژوهش با استفاده از فرمول کوکران در جامعه محدود 320 نفر در نظر گرفته شد که با رعایت سهم برابر نسبت به تعداد دانشجویان، در هر دو دانشگاه، نیمی از پرسشنامه‌ها توسط دانشجویان رشتههای مرتبط با طبیعت‌گردی و نیم دیگر توسط دانشجویان رشتههای غیرمرتبط پاسخ داده شد. روش نمونه‌گیری به صورت احتمالی و به صورت تصادفی سیستماتیک بوده است. یافته‌های پژوهش نشان داد که رفتارهای طبیعت‌گردی در بین دانشجویان دختر و پسر و همچنین در بین دانشجویان رشتههای مرتبط و غیرمرتبط با طبیعت‌گردی تفاوت معنی‌داری دارد. همچنین بین دانش، نگرش و فعالیت در انجمن و کانون حمایت از محیط‌زیست با رفتارهای طبیعت‌گردی نیز رابطه‌مثبت و معنی‌داری وجود دارد.
This study sought to identify the factors involved in the eco-friendly behavior of students, evaluating the extent they were effective in that regard. The population of this survey study comprised of 320 students of University of Tehran and Science and Culture University who were equally selected through systematic random sampling and classified into two groups of eco-tourism related students and non-ecotourism ones. Having administered a standard relevant questionnaire, we analyzed the data collected from the survey through which the questionnaires were filled, in each individual university, by the two groups of students, half of whom belonged to the first group and the others belonged to the second. The findings of the study indicated significant differences between the ecotourism behavior of male and female students and those of the ecotourism and non-ecotourism students. A significant positive relationship was also found between eco-friendly behavior and environmental awareness, attitude, and active membership in environment NGOs.
"اسماعیلی، فرزانه. (1386).«بررسی نگرش محیط‌زیستی دانش‌آموزان سوم دبیرستان شهر تهران». پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد. تهران: دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه پیام‌نور مرکز تهران.
رضوانی، محمدرضا. (1390). توسعه گردشگری روستایی با رویکرد گردشگری پایدار. تهران: دانشگاه تهران.
رضوانی، نعیمه. (1384). «بررسی رابطه‌ی بین دانش محیط‌زیستی و نگرش‌ها با رفتارهای محافظت از محیط». تهران: دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه شهیدبهشتی.
ساولی، آستریو. (1391). جامعه¬شناسی گردشگری. ترجمه: دکتر محمدحسن افضلی نژاد. تهران: تالار کتاب.
شبیری محمد و براهالاد، ان. ان. (1378). «بررسی آگاهی محیط‌زیستی دبیران مقطع متوسطه ایران و هندوستان». مجله علوم و فناوری محیط زیست. شماره 36: 147-136.
کریمی، لیلا. (1389).«بررسی عوامل جامعه‌شناختی مؤثر بر رفتار محیط‌زیستی با تکیه رفتار مصرف آب». پایان‌نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه پیام‌نور مرکز پرند.
کلانتری، عبدالحسین؛ کیانپور، مسعود؛ مزیدی شرف آبادی، وحید و لشکری، مجتبی. (1395).«بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر تعلق¬مندی نسبت به محیط زیست».جامعه شناسی کاربردی (مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان)، دوره 27، شماره 2: 16-1.
گیدنز، آنتونی و ساتن، فیلیپ. (1395).جامعه شناسی. ترجمه: هوشنگ نایبی. جلد اول. تهران: نشر نی.
مختاری ملک آبادی، رضا، عبداللهی، عظیمه‌السادات, صادقی، حمیدرضا. (2014). «تحلیل وبازشناسی رفتارهای محیط‌زیستی شهری (مطالعه موردی: شهراصفهان،سال 1391)». فصلنامه علمی- پژوهشی پژوهش و برنامه¬ریزی شهری. 5(18), 1-20.
نکوئی صدری، بهرام. (1392). «گزارش دوره آموزشی فشرده مدیریت و برنامه¬ریزی طبیعت‌گردی سازمان بهره¬وری آسیاAPO در دانشگاه ملی فیجی». سازمان بهره وری ایران.
نکوئی صدری، بهرام. (1398). «مقدمه ای بر میراث زمین شناختی: ژئوسایتها و ژئومورفوسایتها». تهران: انتشارات مشترک مهکامه و انجمن ایرانی ژئومورفولوژی(زیرچاپ).
همتی، زهرا. شبیری، سید محمد. (1395). «بررسی وضعیت آموزش محیط زیست در کشور ایران و مقایسه آن با سایر کشورهای جهان»، فصلنامه انسان و محیط زیست، شماره 37.
Ajzen, I.(1991).The Theory of Planned Behavior. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 50, 179-211
Andrada, Warner M.(2002),“Ecotourism development framework in the Philippines.“Linking green productivity to ecotourism:Experiences in the Asia Pacific Region, edited by T. Hundloe. Tokyo: Asian productivity Organization(APO).
Arcury, Thomas A. (1990). Environmental Attitude and Environment knowledge;Society for Applied Anthropology.Vol 49. N4, pp 300-304.
Bjork, P. (2000). Ecotourism from a conceptual perspective, an extended definitionof a unique tourism form.International Journal of Tourism Research, 2(3), 189e202.
Boo, E. (1991). “Planning for Ecotourism.”Parks, 2 (3): 4-8
Budak, D. B., Budak, F., Zaimoglu, Z., Kekec, S., &Sucu, M. Y. (2005). Behaviour and attitudes of students towards environmental issues at faculty of agriculture, Turkey. Journal of Applied Sciences, 5, 1224-1227.
Chiu, Y. T. H., Lee, W. I., & Chen, T. H. (2014). Environmentally responsible behavior in ecotourism: Antecedents and implications. Tourism management, 40, 321-329.
Cordano, M., & Frieze, I. H. (2000). Pollution reduction preferences of US environmental managers: Applying Ajzen's theory of planned behavior. Academy of Management journal, 43(4), 627-641.
Cottrell, S. P., &Graefe, A. R. (1997).Testing a conceptual framework of responsible environmental behavior. The Journal of Environmental Education, 29(1), 17-27.
Dietz, T., Stern, P. C., &Guagnano, G. A. (1998).Social structural and social psychological bases of environmental concern. Environment and behavior, 30(4), 450-471.
Dunlap, R. E., Van Liere, K. D., Mertig, A. G., & Jones, R. E. (2000). New trends in measuring environmental attitudes: measuring endorsement of the new ecological paradigm: a revised NEP scale. Journal of social issues, 56(3), 425-442.
Fennell, D. A. (2015).Ethics in tourism.In: Education for sustainability in tourism (pp. 45-57).Springer, Berlin, Heidelberg.
Fennell, D., and P.F.J. Eagles (1989). “Ecotourism in Costa Rica: A Conceptual Framework.” Journal of Parks and Recreation Administration, 8 (1): 23-34.
Ham, S. H. (2013). Interpretation—making a difference on purpose. Golden, Colorado: Fulcrum Publishing.
Lee, T.H. (2013). Influence analysis of community resident support for sustainable tourism development.Tourism Management, 34, 37-46.
Lee, T. H. (2011). How recreation involvement, place attachment and conservation commitment affect environmentally responsible behavior. Journal of Sustainable Tourism, 19(7), 895e915.
Lee, T. H., & Jan, F. H. (2018). Ecotourism behavior of nature-based tourists: An integrative framework. Journal of Travel Research, 57(6), 792-810.
Goodwin, H. (1996). In pursuit of ecotourism. Biodiversity & Conservation, 5(3), 277-291.
Gray, M. (2013). Geodiversity: Valuing and Conserving Abiotic Nature. Chichester, U.K.: John Wiley & Sons.
Ham, S. (1992). Environmental interpretation. Golden: Fulcrum.
Ham, S. H., &Krumpe, E. E. (1996).Identifying Audiences and Messages for Non-formal Environmental Education--A Theoretical Framework for Interpreters. Journal of Interpretation Research, 1(1), 11-23.
Ham, Sam(2013) Interpretation—Making a Difference on Purpose;USA: FULCRUM publishing .
Honey, M. (2008). Ecotourism and sustainable development: Whoownsparadise?.Island Press.
Hou, J. S., Lin, C.-H., &Morais, D. B. (2005). Antecedents of attachment to a cultural tourism destination: the case of Hakka and non-Hakka Taiwanese visitors to Pei-Pu, Taiwan. Journal of Travel Research, 44(2), 221-233.
Howard, G. S. (1997). Ecological psychology: Creating a more earth-friendly human nature. Notre Dame, IN: University of Notre Dame Press.
Iwata, O. (2001). Attitudinal determinants of environmentally responsible behavior. Social Behavior and Personality, 29(2), 183-190
Kals, E., Schumacher, D., &Montada, L. (1999).Emotional affinity toward nature as a motivational basis to protect nature. Environment and Behavior, 31(2), 178–202.
Kaiser F. G., ;Shimoda T. A. (1999). Responsibility as a Predictor of Ecological Behavior.Journal of Environmental Psychology.
Kerstetter, D. L., Hou, J.-S., & Lin, C.-H. (2004). Profiling Taiwanese eco-tourists usinga behavioral approach.Tourism Management, 25(4), 491-498.
Kim, A. K., Airey, D., &Szivas, E. (2011). The multiple assessment of interpretation effectiveness: Promoting visitors’ environmental attitudes and behavior. Journal of Travel Research, 50(3), 321-334.
Kyle, G., Graefe, A., & Manning, R. (2005).Testing the dimensionality ofplace attachment in recreational settings.Environment and Behavior, 37(2),153-177.
Larsen, S. (2007). Aspects of a psychology of the tourist experience. Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 7(1), 7-18.
Lee, T. H. (2009). A structural model to examine how destination image, attitude and motivation affect the future behavior of tourists. Leisure Sciences, 31(3), 215-236
Lee, T. H. (2011). How recreation involvement, place attachment and conservation commitment affect environmentally responsible behavior. Journal of Sustainable Tourism, 19(7), 895-915
Lee, T. H., & Jan, F. H. (2018). Ecotourism behavior of nature-based tourists: An integrative framework. Journal of Travel Research, 57(6), 792-810.
Levine, D. S., &Strube, M. J. (2012).Environmental attitudes, knowledge, intentions and behaviors among college students. The Journal of social psychology, 152(3), 308-326.
Levin S (2012) The challenge of sustainability: lessons from an evolutionary perspective. In: Weinstein MP, Turner RE (eds) Sustainability science: the emerging paradigm and the urban environment. Springer, New York, pp 431–437.
Liefländer, A.K., Fröhlich, G., Bogner, F.X., & Schultz, P. W. (2012).Promoting connectedness with nature through environmental education. Environmental Education Research, 19(3), 370-384. doi:10.1080/13504622.2012.697545.
Liere, K. D. V., & Dunlap, R. E. (1980). The social bases of environmental concern: A review of hypotheses, explanations and empirical evidence. Public opinion quarterly, 44(2), 181-197.
Luo, Y., & Deng, J. (2008).The new environmental paradigm and nature-based tourism motivation.Journal of Travel Research, 46(4), 392-402.
Nisbet, E. K., Zelenski, J. M., & Murphy, S. A. (2009). The nature relatedness scale: Linking individuals' connection with nature to environmental concern and behavior. Environment and behavior, 41(5), 715-740.
Paul, J., A. Modi, and J. Patel.(2016). “Predicting Green ProductConsumption Using Theory of Planned Behavior and ReasonedAction.”Journal of Retailing and Consumer Services 29:123–34.
Ramírez, F., & Santana, J. (2019).Environmental Education and Biodiversity Conservation. In Environmental Education and Ecotourism (pp. 7-11). Springer, Cham.
REDONDO PUELLES, F. (2016). Estudioparamétrico experimental para la determinación de la temperaturaóptima de activacióndelsistema de recirculación de gases de escape (EGR) en un motor diesel Euro 6 de autmoción (Doctoral dissertation).
Reid, I. S., & Crompton, J. L. (1993). A taxonomy of leisure purchase decision paradigms based on level of involvement. Journal of Leisure Research, 25(2), 188- 202
Sander, B. (2012). The importance of education in ecotourism ventures: lessons from Rara Avis ecolodge, Costa Rica. International Journal of Sustainable Society, 4(4), 389-404.
Schultz, P. W. (2000). New environmental theories: Empathizing with nature: The effects of Perspective taking on concern for environmental issues. Journal of social issues, 56(3), 391-406.
Shobeiri, S. M. ,Omidvar, B. ,Prahallada, N. N. (2006). A ComperativeStudyof Environmental Awareness among.Secondary School Students in Iran and India.International Journal of Environmental Research.Vol 1.pp 28-34.
Stern, P. C. 2000. “Toward a Coherent Theory of EnvironmentallySignificant Behavior.” Journal of Social Issues 56 (3):407–24.
Stern, P. C., and T. Dietz. 1994. “The Value Basis of EnvironmentalConcern.” Journal of Social Issues 50:65–84.
Stern, P. C., Dietz, T., Abel, T., Guagnano, G. A., &Kalof, L. (1999). A value-belief-norm theory of support for social movements: The case of environmentalism. Human ecology review, 81-97.
Tilden, F. (1957). Interpreting our heritage: Principles and practices for visitor services in parks, museums, and historic places.University of North Carolina Press. Trangeland, T. (2011). Why do people purchase nature-based tourism activity products? A Norwegian case study of outdoor recreation.Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 11(4), 435-456.
UNWTO (2008),Tourism Highlights. Available online at:https://www.e-unwto.org/doi/pdf/10.18111/9789284413560
Vaske, J. J., &Kobrin, K. C. (2001). Place attachment and environmentally responsible behavior. The Journal of Environmental Education, 32(4), 16-21.
Van Liere, K. D., & Dunlap, R. E. (1983).Cognitive integration of social and environmental beliefs. Sociological Inquiry, 53(2‐3), 333-341.
"