اثرات توسعه گردشگری ورودی بر توزیع درآمد بین خانوارها و شرکت ها
محورهای موضوعی :
محمدرضا فرزین
1
نیلوفر عباس پور
2
(مدیریت)
یکتا اشرفی
3
(پژوهشکده امور اقتصادی، وزارت امور اقتصادی و دارایی )
حمید ضرغام بروجنی
4
(دانشگاه علامه طباطبایی تهران)
کلید واژه: گردشگری ورودی#ماتریس حسابداری اجتماعی#تحلیل مسیر ساختاری,
چکیده مقاله :
توان درآمدزایی گردشگری باعث شده توسعه آن مورد حمایت سیاستگذاران و جوامع میزبان قرار گیرد. تزریق مخارج گردشگران به اقتصاد مقصد، افزایش درآمد خانوار و شرکتها را به همراه دارد. در این پژوهش با استفاده از ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1390، اثر توسعه بخش گردشگری ورودی بر درآمد خانوارها و شرکتها و توزیع آن ارزیابی شده است. ماتریس حسابداری اجتماعی به گونهای اصلاح شده است تا بخش گردشگری را به عنوان بخشی واحد در کنار سایر بخشها در حساب تولید دربرگیرد. همچنین، با بهکارگیری رهیافت تحلیل مسیر ساختاری، مسیرهایی که این توسعه بر درآمد خانوارها و شرکتها اثر میگذارند، شناسایی شدهاند. نتایج نشان میدهد که شرکتها، خانوارهای شهری و سپس روستایی به ترتیب بیشترین افزایش درآمد حاصل از توسعه گردشگری را تجربه میکنند. سهم چهاربرابری خانوارهای شهری نسبت به روستایی از این درآمد، حاکی از افزایش شکاف درآمدی در نتیجه رشد گردشگری ورودی است. همچنین بخش اقتصادی حمل و نقل بیشترین سهم را در انتقال درآمد گردشگری به خانوارها و شرکتها داشته و مهمترین عامل تولید در این انتقال درآمد به خانوارها و شرکتها به ترتیب نیروی کار و سرمایه است.
Income generation potential of Tourism is a feature that has attracted the support of policymakers and host communities. The injection of inbound tourists’ expenditures to the destinations increases the income of households and institutions. Using the social accounting matrix of 2011, this paper evaluates the impact of the development of inbound tourism sector on the income of the households and institutions, as well as its distribution. The social accounting matrix has been altered so that it can incorporate tourism sector as one single sector next to other sectors in the production account. Moreover, the channels through which this development affects the income of households and institutions have been identified adopting structural path analysis approach. The findings show that institutions, urban households and rural households enjoy the most income increase, respectively. The four-fold share of the urban households compared to that of the rurals indicates an increase in the income gap as a result of inbound tourism development. Transportation sector has the greatest share in transferring the income-generating effects of the inbound tourism development to the households and institutions. Labor and capital are the most important factors of production in transferring inbound tourism development income to the households and institutions respectively.
بانوئی، ع؛ جلوداری ممقانی، م؛ اندایش، ی؛ علیزاده، ح. و محمودی، م. (1383). «بررسی کمّی تعاملات بخشهای اصلی اقتصاد کشور در قالب تحلیل مسیر ساختاری». فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ایران. 20. 27-53
تاجعلی، م. (1385). «بررسی اثرات اقتصادی گردشگری در جمهوری اسلامی ایران». پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه الزهرا. تهران.
جعفری صمیمی، ا. و خبره، ش. (1394). «اثر گردشگری مذهبی بر رشد اقتصادی در استانهای ایران». فصلنامه جغرافیایی فضای گردشگری، 4 (15). 85-103.
دفتر مطالعات اقتصادی. (1394). وضعیت توزیع درآمد در ایران. گروه اقتصاد کلان و مدلسازی. تهران: مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی.
شریفی رنانی، ح؛ صفایی شکیب، م. و عمادزاده، م. (1388). «بررسی اثر گردشگری بر رشد اقتصادی ایران (در سالهای 1367-1387)». اقتصاد مالی، 2 (6). 1-20.
صباغ کرمانی، م. و امیریان، س. (1379). «بررسی اثرات اقتصادی توریسم در جمهوری اسلامی ایران با استفاده از تحلیل داده-ستانده». پژوهشنامه بازرگانی، (16). 57-83.
صمدی، ع. (1383). «ارزیابی میزان اشتغالزایی جذب توریست بر اساس الگوی ایستای داده- ستانده منطقهای (مطالعه موردی استان فارس)». فصلنامه پژوهشهای اقتصادی، (11و12). 43-68.
طیبی، س؛ بابکی، ر. و جباری، ا. (1386). «بررسی رابطه توسعه گردشگری و رشد اقتصادی در ایران (1338-1383)». پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی، (26). 83-110.
طیبی، س؛ جباری، ا. و بابکی، ر. (1387). «بررسی رابطه علّی بین گردشگری و رشد اقتصادی (مطالعه موردی ایران، کشورهای OECD به علاوه کشورهای منتخب)». دانش و توسعه، (24). 63-84.
علیزاده، و. (1396). «برآورد سهم و اثرات اقتصاد گردشگری در اقتصاد ایران: یک رهیافت تعادل عمومی». رساله دکتری. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی.
عیسیزاده، س. و قدسی، س. (1391). «محاسبه ضرایب اشتغالزایی بخش گردشگری در اقتصاد ایران: با استفاده از مدل داده-ستانده». مطالعات جهانگردی. 7 (17). 151-172.
قادری، د. (1394). «سنجش آثار افزایش مخارج گردشگری خارجی بر تولید و توزیع درآمد نهادی با استفاده از رویکرد ماتریس حسابداری اجتماعی». پایاننامه کارشناسی ارشد.دانشگاه علامه طباطبائی تهران.
کهنسال، م. و توحیدی، ا. (1392). «بررسی رابطه علّی میان گردشگری و رشد اقتصادی در کشورهای عضو منطقه منا». فصلنامه اقتصاد مقداری (فصلنامه بررسیهای اقتصادی)، 10 (4). 55-72
مرتضوی، ا. و کیانی دهکیانی، م. (1397). «تحلیل اثرات افزایش تولید بخش کشاورزی بر سایر بخشها و گروههای درآمدی، با استفاده از رهیافت تحلیل مسیر ساختاری». فصلنامه تحقیقات اقتصادی. 52 (4). 911-940.
موسوی، م. ح؛ سادات اصل، ز. و سادات اصل، ل. (1397). «توزیع درآمد گردشگری روستایی بین بخشهای کلیدی اقتصاد». فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری، 41. 137-156.
مهرابی بشرآبادی، ح؛ جلایی اسفندآبادی، س؛ شکیبایی، ع. و جاودان، ا. (1390). «بررسی نقش گردشگری در اقتصاد استان کرمان و توسعه کالبدی شهرستانهای آن». مدیریت شهری. (26). 139-151.
میرزایی، ح. و جلیلی، س. (1390). «تأثیر توسعه گردشگری بر رشد اقتصادی (مقایسه ایران و کشورهای منتخب)». علوم اقتصادی، 5(15). 73-91.
نصراللهی، خ؛ اکبری، ن. و رمضانی، ص. (1392). «ایجاد، تخصیص، توزیع، مصرف و پسانداز درآمد ارزی حاصل از مخارج گردشگری بینالمللی در بخشهای مختلف اقتصادی استان اصفهان». پژوهشهای اقتصادی. 13 (1). 1-23.
هارا، ت. (1396). تحلیل کمّی در صنعت گردشگری. ن. عباسپور و ر. محمدعلیپور. تهران: مهکامه.
یاوری، ک؛ رضاقلیزاده، م؛ آقایی، م. و مصطفوی، س. (1389). «تأثیر مخارج توریسم بر رشد اقتصادی کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی (OIC)». مجله تحقیقات اقتصادی. 45 (2). 219-243.
Akkemik, K. A. (2012). Assessing the Importance of International Tourism for the Turkish Economy: as social accounting matrix analysis. Tourism Management, 33(4), 790-801.
Albqami, R. (2004). Economic impact of tourism sector on Saudi Arabian economy. International Conference on Input-Output and General Equilibrium. Brussels.
Arabsheibani , G. R., & Labarthe, A. D. (2002). Tourism multiplier effects on Peru. Brazilian Journal of Business Economics, 2(3), 31-45.
Archer, B. (1995). Importance of tourism for the economy of Bermuda. Annals of Tourism Research, 22(4), 918-930.
Archer, B. (1996). Economic impact analysis. Annals of tourism research, 704-707.
Archer, B., & Fletcher, J. (1996). The economic impact of tourism in the Seychelles. Annals of Tourism Research, 23(1), 32-47.
Aykac, A. (2010). Tourism Employment: Towards an Integrated Policy Approach. Anatolia: An International Journal of Tourism and Hospitality Research, 21(1), 11-27.
Baum, T. (1989). Scope of the Tourism Industry and its Employment Impact in Ireland. The Service Industries Journal, 9(1), 140-151.
Breisinger, C., Thomas, M., & Thurlow, J. (2009). Social Accounting Matrices and Multiplier Analysis. Washington D.C.: International Food Policy Research Institute.
Briassoulis, H. (1991). Methodological issues: tourism input-output analysis. Annals of tourism research, 485-495.
Chhabra, D., Sills , E., & Cubbage, F. (2003). The significance of festivals to rural economies: estimating the economic impacts of Scottish Highland Games in North Carolina. Journal of Travel Research, 41(4), 421-427.
Choy, D. J. (1995). The quality of tourism employment. Tourism Management, 16(2), 129-137.
Defourney, J., & Thorbecke, E. (1984). Structural Path Analysis and Multiplier Decomposition within a Social Accounting Matrix Framework. The Economic Journal, 94(373), 111-136.
Fletcher, J. E. (1989). Input-Output analysis and tourism impact studies. Annals of tourism research, 16, 514-529.
Fretchling, D. C., & Horvath, E. (1999). Estimating the multiplier effects of tourism expenditure on local economy through a regional input-output model. Journal of Travel Research, 37(4), 324-332.
Gul, H. (2013). Economic impact of an increase in the foreign tourism receipts: a SAM-based income multiplier analysis for Turkey. Advances in Hospitality and Tourism Research, 1(1), 17-36.
Hara, T. (2008). Quantitative tourism industry analysis: introduction to input-output, social accounting matrix modeling and tourism satellite accounts. Routledge.
Hara, T., & Naipaul, S. (2008). Agritourism as a Catalyst for Improving the Quality of the Life in Rural Regions. Journal of Quality Assurance in Hospitality and Tourism, 9(1), 1-33.
Heng, T., & Low, L. (1990). Economic impact of tourism in Singapore. Annals of Tourism Research, 17(2), 246-269.
Henry, E. W., & Deane, B. (1997). The contribution of tourism to the economy of Ireland in 1990 and 1995. Tourism Management, 18(8), 535-553.
Kweka, J., Morrissey, O., & Blake, A. (2003). The economic potential of tourism in Tanzania. Journal of International Development, 15(3), 335-351.
Lee, C. K., & Taylor, T. (2005). Critical Reflections on the Economic Impact Assessment of a Mega-Event: the case of 2002 FIFA World Cup. Tourism Management, 26(4), 595-603.
Li, J., & Lian, C. (2010). An empirical study on relative income determination of tourism industries with Social Accounting Matrix of Jiangsu Province. Tourism and Hospitality Research, 10-3, 219-233.
Liu, A., & Liu, H.-h. (2008). Tourism Employment Issues in Malaysia. Journal of Human Resources in Hospitality and Tourism, 7(2), 163-179.
Liu, J., & Var, T. (1983). The economic impact of tourism in metropolitan Victoria, BC. Journal of Travel Research, 22(2), 8-15.
Liu, J., Var, T., & Timur, A. (1984). Tourist-income Multipliers for Turkey. Tourism Management, 5(4), 280-287.
Llop, M., & Ponce-Alifonso, X. (2015). Identifying the Role of Final Consumption in Structural Path Analysis: An application of water uses. Ecological Economics(109), 203-210.
Mazumder, M. N., Ahmed, E. M., & Raquib, M. A. (2011). Estimating total contribution of tourism to Malaysian economy. International Journal of Business, Management and Social Sciences, 2(3), 29-34.
Mistilis, N., & Dwyer, L. (1999). Tourism gateways and regional economies. The International Journal of Tourism Research, 1(6), 441-457.
Parlett, G., Fletcher, J., & Cooper, C. (1995). The impact of tourism on the Old Town of Edinburgh. Tourism Management, 16(5), 355-360.
Prasad, N., & Kulshrestha, M. (2016). Employment generation in tourism industry: an input-output analysis. The Indian Journal of Labour Economics, 1-13.
Pyatt, G., & Round, J. I. (1979). Accounting and Fixed Price Multipliers in a Social Accounting Matrix Framework. The Economic Journal, 89(356), 850-873.
Round, J. (2003). Social accounting matrices and SAM-based multiplier analysis. In F. Bourguignon, The impact of economic policies on poverty and income distribution: evaluation techniques and tools (pp. 261-276). World Bank Publications.
Ruiz, A. L. (1985). Tourism and the economy of Puerto Rico: an input-output approach. Tourism Management, 6(1), 61-65.
ahli, M., & Hazari, B. R. (2005). Tourism, Employment and National Welfare. Asia-Pacific Journal of Accounting and Economics, 12(2), 155-164.
Snyman, S. L. (2012). The role of tourism employment in poverty reduction and community perceptions of conservation and tourism in southern Africa. Journal of Sustainable Tourism, 20(3), 395-416.
Surugiu, C., Frent, C., & Surugiu, M. (2009). Tourism and its impact upon the Romanian economy: an input-output approach. Analele Stiintifice ale Universitatii "Alexandru Ioan Cuza" din lasi-Stiinte Economice, 56, 355-376.
Thorbecke, E. (1997). Social Accounting Matrices and Social Accounting Analysis. In W. Isard, I. J. Azis, M. P. Drennan, R. E. Miller, S. Saltzman, & E. Thorbecke, Methods of Interregional and Regional Analysis (pp. 281-332). Routledge.
UNWTO. (2017). UNWTO Annual Report 2016. Madrid: UNWTO.
UNWTO. (2018). Tourism Highlights, 2018 edition. Madrid: UNWTO.
Vanhove, N. (1981). Tourism and employment. International Journal of tourism Management, 2(3), 162-175.
Wagner, J. E. (1997). Estimating the economic impacts of tourism. Annals of Tourism Research, 24(3), 592-608.
West, G. R. (1993). Economic Significance of Toruism in Queensland. Annals of Tourism Research, 20(3), 490-504.
West, G., & Gamage, A. (2001). Macro effects of Tourism in Victoria, Australia. Journal of Travel Research, 40(1), 101-109.
WTTC. (2015). Travel and Tourism Economic Impact, 2015, Iran. London: WTTC.
WTTC. (2018). Travel and Tourism Economic Impact 2018, Iran. London: WTTC.
Zhou, D., Yanagida, J. F., Chakravorty, U., & Leung, P. (1997). Estimating economic impacts from tourism. Annals of Tourism Research, 24(1), 76-89.