عوامل اقتصادی اجتماعی مؤثر بر ماندگاری گردشگران داخلی (مورد مطالعه: شهر مشهد)
محورهای موضوعی :
هادی رفیعی
1
,
سارا پارساپور
2
*
,
علی رهنما
3
1 - پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی خراسان رضوی
2 - پژوهشگر گروه اقتصاد گردشگری، پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی خراسان رضوی
3 - پژوهشگر گروه اقتصاد گردشگری، پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی خراسان رضوی
کلید واژه: ماندگاری گردشگر داخلی مدل لاجیت ترتیبی شهر مشهد,
چکیده مقاله :
ماندگاری در مقصد گردشگری از عناصر کلیدی در فرآیند تصمیم گیری گردشگران است و اهمیتی اساسی برای مقصدهای گردشگری دارد. طول مدت اقامت یکی از مهم ترین عوامل تعیین کننده و مؤثر در گردشگری بر اقتصاد یک منطقه است. شهر مشهد از جمله شهرهایی است که در دهه‌های اخیر تعداد زائران و گردشگران آن افزایش و متوسط ماندگاری آن ها کاهش یافته است. بر اساس آمارهای به دست آمده حدود 75 درصد زائران و گردشگران مشهد مقدس اقامتی کمتر از يک هفته و فقط 25 درصد آنان اقامتی بيش از يک هفته دارند و ميانگين مدت ماندگاری زائران مشهد 43/5 شبانه روز به دست آمده است. هدف اصلی این مطالعه، شناسایی عوامل اقتصادی و اجتماعی مؤثر بر ماندگاری گردشگران و زائران در مشهد است. برای این منظور 692 پرسش نامه از گردشگران و زائران شهر مشهد در بهار سال 1394 که به صورت تصادفی انتخاب شده‌اند، گردآوری و با استفاده از روش لاجیت ترتیبی به تخمین این عوامل پرداخته شد. مدت ماندگاری (متغیر وابسته) در سه گروه، ماندگاری کمتر از 5 روز، ماندگاری بین 5 تا 7 روز و بیشتر از 7 روز طبقه بندی شده است. نتایج نشان می دهد متغیرهای نحوۀ سفر (تنهایی)، تعداد دفعات سفر به مشهد و تعداد افراد خانوار همراه در سفر، تهیه غذا و تحصیلات تأثیر منفی و معنا‌دار و متغیرهای وسیله سفر (قطار) و درآمد (بین 1 تا 2 میلیون) تأثیر مثبت و معنا‌داری بر ماندگاری گردشگر و زائر در شهر مشهد دارند.
Tourist overnight stays is a key factor in decision making process for tourists and it has a fundamental importance for tourism destinations. Length of stay is one of the most important determinants of tourism which affects the economy of a region. Mashhad is one of the tourist destinations which its tourists and pilgrims was increased in number but their average length of stay was decreased recently. According to statistics, about 75 percent of pilgrims and tourists of Mashhad stay less than a week and only 25% of them are staying more than one week and the overnight stay average of Mashhad pilgrims is 5/43 days. The main objective of this study is to identify the socio-economic factors affecting the overnight stays of tourists and pilgrims in Mashhad. For this purpose, 692 questionnaires were completed randomly among tourists and pilgrims of Mashhad in spring 2015. Data were evaluated by Ordered Logit Model. The length of stay (the dependent variable) is classified into three groups; less than five days, between 5 to 7 days and more than 7 days. Results showed that the type of trip (Lonely), the frequency of traveling to Mashhad , the number of family members accompanying during the trips, food preparing ways and education level, have significant negative effects and the type of transportation (train) and income level (between 10.000.000 – 20.000.000 IRR) have significant positive effects on tourists and pilgrims overnight stay in Mashhad.