عوامل مؤثر بر توانمندسازی زنان با تأکید بر بخش گردشگری (مطالعۀ موردی: شهر سی‌سخت)
محورهای موضوعی :
1 - گروه پژوهش‌های جغرافیایی، دانشکدۀ جغرافیا و برنامه‌ریزی،
کلید واژه: گردشگری, عوامل پیش‌برنده و بازدارنده, توانمندسازی زنان, تحلیل عاملی, شهر سی‌سخت. ,
چکیده مقاله :
هدف این پژوهش، شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر بر توانمندسازی زنان با تأکید بر بخش گردشگری در شهر سی‌سخت است. این پژوهش به لحاظ ماهیت توصيفي - تحلیلی است. جامعۀ آماری، شامل 2000 نفر از زنان بالای 15 سال شهر سی‌سخت، روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و نمونۀ آماری 322 نفر از زنان شهر مورد مطالعه بود. ابزار اصلی پرسش‌نامۀ محقق‌ساخته است که روایی آن را اساتید دانشگاهی تأیید کردند. میزان آلفای کرونباخ محاسبه شده برای عوامل پیش‌برنده 817% و برای عوامل بازدارنده 756% است و نشان می‌دهد ابزار پژوهش، قابلیت اعتماد لازم را داراست. نتایج تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از روش تحلیل عاملی نشان می‌دهد عوامل پیش‌برنده با مجموع 56/0 واریانس وابسته تعیین‌شده با چهار عامل در توانمندسازی زنان نقش دارند؛ عامل اقتصادی با 341/18 تبیین کل واریانس متغیرهای وابسته، اولین و مهم‌ترین عامل است. عوامل بازدارنده با مجموع 58/0 واریانس وابسته تبیین شده با شش عامل در بازدارندگی رشد و توسعۀ گردشگری و توانمندسازی زنان نقش دارند و عامل اقتصادی با 221/14 تبیین کل واریانس متغیرهای وابسته، اولین عامل در بین عوامل بازدارنده محاسبه شد.
The present study aims to identify and analyze the factors, affecting empowerment of women with an emphasis on tourism in Sishokht. This is an analytical descriptive study. The research population includes, 2000 women over the age of 15. The sample size of 322 women was selected through simple random sampling. A researcher made questionnaire was used as a main tool for gathering data which its content validity was confirmed by university professors. The calculated Cronbach's alpha, for Leading factors was 817% and for Restricting factors was 756%, which prooved the research instrument has the needed reliability. The results of data analysis, by using factorial analysis, suggested that leading factors by the sum of 0.56 determined dependent variance, with four factors, have a role in women's empowerment; economic factors by identifying 18.341 of total variance of dependent variables, is the first and most important factor. Limiting factors with the sum of 0.58, identified as a dependent variance which have role, with six factors, in restricting tourism development and women's empowerment, and economic factor by 14.221, which is identifying the total variance of dependent variables, was considered as the first factor in limiting factors.
افجه، علی‌اکبر. (1382). «توسعۀ جهانگردی از دیدگاه فرهنگی، اجتماعی و سیاسی». مجموعه مقالات سمینار بررسی سیاست‌ها و برنامه‌های توسعۀ جهانگردی در جمهوری اسلامی ایران. تهران. دانشکده حسابداری و مدیریت دانشگاه علامه طباطبایی.
ایمنی قشلاق، سیاوش؛ خانی، فضیله؛ هاشمی، سعید. (1391). «نقش گردشگری در توسعۀ کارآفرینی زنان روستایی؛ مطالعۀ تطبیقی: روستای کندوان و اسکندان شهرستان اسکو». مجلۀ جغرافیا و توسعۀ ناحیه‌ای، شمارۀ هجدهم. صص 217-239.
حیدری ساربان، وکیل؛ یاری، ارسطو. (1393). «بررسی نقش گردشگری روستایی در توانمند سازی اجتماعی زنان روستایی؛ مطالعۀ موردی: روستای ده زیارت، شهرستان بوانات، استان فارس». اولین همایش ملی توریسم و گردشگری سبز، همدان.
خداورديلو، سهیلا؛ بریمـانی، فرامرز. (1388). «نقش اعتبارات خرد در توانمندسازي زنـان فقیـر و سرپرسـت خـانوار». مجموعه مقالات دومین همایش توانمندسازي و توان افزایی زنان سرپرست خانوار. شهرداري (امور بانوان). تهران.
خواجه شاهکویی، علیرضا؛ خوش‌فر، غلامرضا؛ کریمی، لیلا. (1391). «نقش گردشگری در توانمندسازی زنان روستایی؛ مطالعه موردی: روستای زیارت شهرستان گرگان». دورۀ یکم. شمارۀ سوم. صص 106- 125.
شادي‌طلب، ژاله؛ وهابی، معصومه؛ ورمزیـار، حسن. (1384). «فقر درآمدي، فقط یک جنبه از فقر زنـان سرپرسـت خـانوار». فصلنامه علمی - پژوهشی رفاه اجتماعی. سال چهارم. شماره 17. صص 227-247.
طالب، مهدی؛ نجفی اصل، زهره. (1386). «پیامد اعتبارات خرد روستایی بر توانمندسازی اقتصادی زنان سرپرست خانوار؛ نگاهی به نتایج طرح حضرت زینب کبری (س) در روستاهای بویین زهرا». فصلنامه روستا و توسعه. سال دهم. شمارۀ سوم. صص 1-26.
عطائی، پوریا؛ زمانی میاندشتی، ناصر. (1391). «نقش تعاونی‌های زنان روستایی در توانمندسازی اعضا». مجله تحقیقات اقتصاد و توسعۀ کشاورزی ایران. شمارۀ سوم. صص 433-444.
لومسدن، لس. (1380). بازاریابی گردشگری. ترجمۀ محمدابراهیم گوهریان. چاپ اول. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
موحد، علي. (1386). گردشگري شهري. اهواز: انتشارات دانشگاه شهيد چمران. چاپ اول.
مهدوی، داود. (1381). «نقش توریسم در توسعۀ نواحی روستایی پیرامون شهرها و ارائۀ مدل استراتژیک؛ مطالعۀ موردی: دهستان لواسان کوچک». پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. جغرافیا. تهران. دانشگاه تربیت مدرس.
میرزایی، رحمت. (1388). «تأثیر توسعۀ گردشگری روستایی بر اشتغال در منطقۀ اورامانات کرمانشاه». فصلنامۀ روستا و توسعه. سال 12. شماره 4. صص 76-49.
نجفی کانی، علی اکبر؛ مهدوی، شهرام؛ سوری، فرشاد. (1391). «ارزیابی و تحلیل نقش گردشگری روستایی در توسعۀ کارآفرینی زنان؛ مطالعۀ موردی: روستای زیارت، شهرستان گرگان». همایش ملی توسعۀ روستایی. همدان.
Ateljevice, I . (2008). Empowering Women through Tourism Project. Wageningen University the Netherlands.
Bhusan, Himanshu . Mohanty, Kusturi .(2015). Empowering Women through Tourism Development. Odisha Review.
Ferguson, Lucy .(2011). Tourism and the third Millennium Development Goal. current Issues in Tourism. vol, 14, Iss.3, 235-249.
Jakson, M,.A . (2010). Empowering Women of Nepal: An experience of empowerment in the land of the Himalaya. M.A Thesis, Prescott College in Adventure education.
Krishna, p. (2014). Woman Empowerment through Entrepreneurship in Service Sector with special Reference to SHGs in Tourism. Social Science, Vol 3, Issue,9.
Oxaal, Z and Baden,. S. (1997). Gender and Empowerment: Definitions, Approaches and Implications for Policy. 2, Available at: http:// ids.ac.uk/badge
Rizal, Parveen . Asokan, R. (2013). Empowerment of Women through Tourism Industry In Skimm State. India. International Journal of Current Research, Vol 5, Issue, 12, pp.4301-4305.
Word Bank. (2002). Empowerment and poverty Reduction, Critical elements of empowerment, [online], http://siteresources.Worldbank.orgUNWTO (2007), Tourism Highlights, Available in "www.unwto.com.